Chúng ta để ý thấy là rất nhiều người trong đó có cả nam giới và phụ nữ, nhất là khi bước vào độ tuổi trung niên thường gặp phải tình trạng đi tiểu nhiều lần. Nhất là vào buổi đêm. Nó khiến cho những người này bị mất giấc ngủ, ảnh hưởng đến cuộc sống. Không phải như chúng ta vẫn nghĩ đi tiểu nhiều lần đó là chức nặng thận đang hoạt động tốt mà rất có thể đó là dấu hiệu cảnh báo về những bất thường trong cơ thể chúng ta không nên chủ quan. Cùng tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này qua bài viết dưới đây:
Sinh lý hoạt động bài tiết nước tiểu của con người
Trung bình một ngày cơ thể con người cần cung cấp 2 lít nước. Qua quá trình lọc của thận cùng sự phối hợp của các cơ quan khác có thể khiến chúng ta một ngày đi tiểu từ 5-10 lần. Thường thì ta sẽ không đi tiểu vào ban đêm. Nếu cơ thể bạn khỏe mạnh không có các bất thường liên quan, có chế độ sinh hoạt lành mạnh, không lao động quá vất vả để ra mồ hôi hay đang sử dụng chất kích thích thì lượng nước tiểu ra sẽ tương đương với lượng nước chúng ta uống vào.
Bàng quang của chúng ta chỉ có thể chứa đựng từ 250-300ml nước. Khi đầy sẽ có kích thích thần kinh khiến cho cơ thể buồn đi tiểu như một phản ứng sinh lý bình thường. Hoạt động này chủ yếu diễn ra vào ban ngày, còn ban đêm thì ít hoặc không mắc tiểu.
Người ta chia quá trình tạo ra nước tiểu thành 3 giai đoạn chính:
- Ban đầu dịch sẽ đi từ lòng mạch vào trong bao Bowman ở thận qua 3 lớp tế bào. Nước vào được trong lòng Bowman gọi là nước tiểu đầu vẫ có chứa các chất hòa tan thành phần gần giống huyết tương của chúng ta nhưng có kích thước nhỏ hơn. Quá trình lọc này diễn ra nhờ sự chênh lachja áp suất giữa các lớp màng.
- Tiếp theo là quá trình tái hấp thu nước. Trong hệ thống ống thận các chất dinh dưỡng cần thiết, nước sẽ được tái hấp thu qua hệ thống ống thận mà đi ngược vào máu còn nước tiểu được cô đặc lại, đẩy chất cặn bã ra ngoài.
- Nước tiểu sau quá trình tái hấp thụ, cô đặc và bài tiết sẽ được đổ vào bể thận và theo đường niệu quản xuống bàng quang. Cuối cùng là đi ra ngoài.
Khi nào gọi là đi tiểu nhiều lần
Nếu số lần đi tiểu trong một ngày nhiều hơn 5-10 lần thì sẽ được gọi là đi tiểu nhiều lần. Bạn cần phân biệt tình trạng tiểu nhiều lần với tiểu rắt. Tiểu rắt cũng là đi tiểu nhiều lần nhưng số lượng nước tiểu trong mỗi lần đi thường ít, nhiều khi rất khó đi. Còn tiểu nhiều lần tức là đi nhiều lần và số lượng mỗi lần nhiều, dễ đi.
Thực tế tùy vào tình trạng của từng người chúng ta mới kết luận được họ đi tiểu nhiều lần hay không. Con số từ 5-10 bình thường chỉ là một con số ước lượng trung bình và khó có thể đưa ra một con số chính xác. Kể cả khi tiểu nhiều lần không phải là bệnh lý thì có rất nhiều các yếu tố có thể ảnh hưởng tới số lần đi tiểu của con người. Ví dụ như thói quen ăn uống, sử dụng bia rượu, nước ngọt sẽ đi tiểu nhiều hơn so với những người không uống.
Hay tần suất đi tiểu cũng do độ nhạy cảm của bàng quang chi phối. Nhiều người chỉ cần uống một chút nước là đã thấy buồn tiểu ngay nhưng có người uống nhiều hơn lại rất lâu mới thấy có nhu cầu đi tiểu. Bởi vậy đi tiểu nhiều lần có phải là bất thường hay không thì hãy so sánh với số lần đi tiểu bình thường hàng ngày trước đó của chúng ta.
Tiểu nhiều là dấu hiệu cảnh báo của bệnh lý gì
Rất nhiều người bị đi tiểu nhiều lần lo ngại rằng như vậy có phải là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nào đó của cơ thể hay không. Câu trả lời là có thể có hoặc không tùy vào nguyên nhân gây ra tình trạng đó. Một số nguyên nhân rất thường gặp đó là:
Do bệnh lý
- Nhiễm trùng đường tiết niệu: Đây là nguyên nhân gây ra tình trạng đi tiểu nhiều lần, tiểu rắt gặp ở rất nhiều người. Nếu bạn không vệ sinh sạch sẽ cơ quan sinh dục, tiết niệu bên dưới dẫn dễ phát sinh ra vi khuẩn. Vi khuẩn sẽ xâm nhập vào trong bàng quang, ngược dòng và gây viêm đường tiết niệu mà gây ra tình trạng tiểu nhiều và một số triệu chứng khác.
- Suy thận mạn: Bệnh nhân suy thận mạn trong giai đoạn đầu có tình trạng suy giảm chức năng thận khiến cho thận không làm tốt nhiệm vụ tái hấp thu nước và các chất dinh dưỡng, cùng với đó là cô đặc nước tiểu. Vì vậy mà gây ra chứng tiểu đêm và tiểu nhiều lần trong ngày. Một số triệu chứng khác kèm theo nữa như nước tiểu có nhiều bọt, tiểu ít, phù, da xanh, người bệnh chán ăn, cơ thể mệt mỏi cùng với suy nhược.
- Sỏi thận và dị vật đường tiết niệu: Sỏi hay dị vật đường tiết niệu khi di chuyển xuống bàng quang gây ra ma sát, cọ sát vào thành bàng quang tạo nên những kích thích giả khiến cho chúng ta có phản ứng buồn đi tiểu. Hơn nữa nếu cọ sát gây tổn thương và nhiễm trùng thì còn có các triệu chứng khác như tiểu buốt, đau bụng hoặc khó tiểu.
- Đái tháo đường: Còn gọi là tiểu đường. Một trong những dấu hiệu sớm của bệnh lý này chính là tiểu nhiều. Nguyên nhân được giải thích là do lượng đường máu cao gây tăng áp suất thẩm thấu, thận không thể tái hấp thu trở lại nên glucose sẽ được thải qua đường nước tiểu kéo theo cả nước, cơ thể sản xuất ra nhiều nước hơn đồng nghĩa với việc người bệnh bị đi tiểu nhiều hơn.
- Người bị đột quy hay một số bệnh thần kinh: Trên não có hệ thần kinh chi phối bàng quang. Trong các trường hợp người bị đột quỵ hoặc bệnh thần kinh có tổn thương đến dây thần kinh chi phối này sẽ gây ra rối loạn chức năng bàng quang và dẫn đến tình trạng đi tiểu nhiều lần. Thậm chí là tiểu không tự chủ.
- Ung thư bàng quang: Người có khối u trong bàng quang khi kích thước đủ lớn sẽ gây chèn ép bàng quang dẫn đến hiện tượng giả đầy bàng quang. Lượng nước trong này mặc dù chưa đủ làm đầy nhưng do khối u choán chỗ nên bị đầy và kích thích nhu cầu đi tiểu.
- Bệnh nhân tăng huyết áo hay viêm bàng quang kẽ, phì đại tiền liệt tuyến cũng là một trong các nguyên nhân gây ra đi tiểu nhiều.
Do các nguyên nhân khác
Ngoài bệnh lý thì các nguyên nhân lành tính khác cũng có thể gây ra đi tiểu nhiều lần như:
- Stress: Yếu tố căng thẳng thần kinh cũng có thể tác động lên hệ thần kinh trung ương dẫn đến hiện tượng kích thích bàng quang liên tục gây ra cảm giác muốn đi tiểu, đi tiểu nhiều lần.
- Uống nhiều nước: Như đã nói thì bình thường lượng nước tiểu bài tiết ra ngoài tương đương với lượng nước chúng ta uống nếu nó không thể thoát ra theo đường khác như mồ hôi. Bởi vậy nếu bạn uống nhiều nước thì bị đi tiểu nhiều là điều bình thường.
- Cà phê, chè, bia, nước ngọt, thuốc lợi tiểu đều có chung tác dụng lợi tiểu đối với cơ thể. Bởi vậy nên khi chúng ta sử dụng những loại thực phẩm hay thuốc này sẽ đi tiểu nhiều hơn so với bình thường.
- Thuốc trợ tim như digitalin, ubain hay long não cũng có tác dụng phụ là gây đi tiều nhiều lần.
- Thời tiết lạnh, mồ hôi không thể thoát qua lỗ chân lông, nước trong cơ thể chỉ có thể chuyển hóa, lọc qua thận và bài tiết qua đường tiểu nên tiểu nhiều hơn.
- Bàng quang tăng hoạt: Là tình trạng cơ bàng quang hoạt động một cách quá mức, nó khiến cho người ta luôn luôn cảm thấy muốn đi tiểu mặc dù lượng nước tiểu trong bàng quang không thật sự nhiều. Tình trạng này thường gặp ở những người sinh con nhiều lần, cơ sàn chậu yếu hay phụ nữ đang tuổi tiền mãn kinh nội tiết tố thay đổi bất thường.
- Phụ nữ mang thai: Cùng với sự phát triển, lớn lên của thai nhi tử cung cũng lớn theo. Nó gây ra chèn ép các cơ quan, bộ phận xung quanh trong đó có bàng quang. Thể tích bàng quang bị thu hẹp lại nên bị đầy một cách nhanh chóng, mẹ bầu có xu hướng đi tiểu nhiều hơn.
- Tuổi tác cũng là yếu tố thuận lợi khi mà tuổi càng cao chức năng thận càng suy yếu. Việc lọc nước tiểu kém hơn, thể tích nước tiểu xuống bàng quang do không được lọc kĩ nên nhiều, nhanh đầy và gây ra đi tiểu nhiều lần.
Tiểu nhiều lần gây ảnh hưởng gì
Tiểu nhiều lần bình thường vào an ngày hay ban đêm cũng gây ra những ảnh hưởng nhất định tới cuộc sống cũng như sức khỏe của con người. Cụ thể là:
- Ảnh hưởng đến công việc, học tập: Do thường xuyên phải đi tiểu nên người bệnh phải làm bạn với nhà vệ sinh nhiều lần. Việc đi tiểu như vậy khiến cho họ mất tập trung làm giảm chất lượng và hiệu quả.
- Người bị đi tiểu nhiều lần cũng e ngại trong việc đi xa, di chuyển xa vì không thuận tiện cho việc đi vệ sinh.
- Tiểu nhiều về ban đêm sẽ gây mất ngủ. Ngủ không đủ giấc làm cho cơ thể mệt mỏi, suy nhược, suy giảm sức khỏe nghiêm trọng.
Đi tiểu nhiều lần kèm thêm các dấu hiệu dưới đây phải CẨN THẬN
Đi tiểu nhiều lần nếu bạn không biết do sinh lý hay bệnh lý thì nếu kèm theo các dấu hiệu dưới đây nhất định phải đến gặp bác sĩ để được thăm khám nhằm tìm ra nguyên nhân gây bệnh. Các triệu chứng đó là:
- Tiểu không liên tục, bị ngắt quãng. Sau khi tiểu có cảm giác còn nước tiểu nhưng không tiểu được nữa. Đôi khi dòng nước tiểu bị ngưng đột ngột.
- Tiểu gấp: Người bệnh gặp phải tình trạng thấy khó chịu trong người và muốn đi tiểu ngay lập tức.
- Tiểu không tự chủ: Nước tiểu bị rò rỉ từng tí một hoặc liên tục nhưng không buồn tiểu, cố nín nhịn cũng không được. Người ta còn gọi là tiểu không kiểm soát. Thường gặp trong trường hợp rối loạn cơ tròn.
- Sau khi đi tiểu có cảm giác đau buốt hay nóng bừng.
- Tiểu ra máu: Nước tiểu ra không có màu vàng nhạt như bình thường, thay vào đó là màu đỏ. Đó có thể là nước tiểu lẫn máu hay xuất hiện những cụ máu đông.
- Tiểu không tự chủ về đêm, còn gọi là tình trạng đái dầm ở người trưởng thành.
>>>Xem thêm
- Sỏi thậnhttps://bvlvpqn.vn/soi-than/
Lời khuyên của bác sĩ
Với các bệnh lý có kèm theo các triệu chứng nặng kể trên thì người bệnh nên nhanh chóng tìm đến các cơ sở y tế để được thăm khám chuyên khoa. Còn tiểu nhiều lần lành tình thì chúng ta có thể khắc phục bằng một số biện pháp dưới đây:
- Cung cấp đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày, khoảng 2,5 lít. Với người lao động vật vả, thể dục thể thao ra mồ hôi nhiều thì mới uống nhiều hơn. Không nên uống quá nhiều cũng như quá ít.
- Hạn chế sử dụng đồ uống có cồn, có gas như bia, rượu, nước ngọt hay các đồ chứa chất kích thích là cà phê, chè…
- Các thực phẩm có tính acid như cam, quýt, chanh… có thể gây kích thích bàng quang dẫn đến tiểu nhiều.
- Nên ăn các loại thực phẩm giàu chất xơ vì nó giúp cơ thể chúng ta duy trì được nồng độ kiềm ổn định và giảm các áp lực lên thận.
- Các loại thực phẩm giàu protein cũng có lợi với người bị đi tiểu nhiều lần.
- Hạn chế sử dụng các đồ ăn cay nóng cũng là cách bạn bảo vệ cơ thể mình trong đó có bàng quang.
- Tập thể dục thể thao thường xuyên để nâng cao sức khỏe.
- Ổn định tâm lý, tránh những căng thẳng quá mức.
Trên đây là những thông tin có liên quan về tình trạng đi tiểu nhiều lần như nguyên nhân, cách khắc phục… Hy vọng quý bạn đọc cảm thấy hữu ích.
The post Đi tiểu nhiều lần: Nguyên nhân và Cách khắc phục appeared first on Bệnh viện Lao và Phổi Quảng Ninh.